het begint met ervaren
10 jaar geleden ben ik ooit gestart als vrijwilliger bij Critical Mass. Er was een 10daagse uitwisseling voor een Erasmus+ programma samen met een Belgische, Tsjetsjeense en Palestijns- Israëlische partner. We gingen in die 10 dagen verschillende kunstvormen inzetten en daarover leren. Het jaar dat ik voor het eerst meedeed verdiepten we ons in ‘Het theater van de onderdrukten’, een methode van Augusto Boal. Dit is een methode waar je spel en theater inzet om lastige situaties te onderzoeken en uit te beelden. Vervolgens ga je met het publiek in gesprek over de mogelijkheden binnen de situatie met als doel om de situatie te veranderen, maar ook om te kijken wat je kunt doen om te zorgen dat deze situaties niet meer plaatsvinden. Dit is precies wat Critical Mass nu nog steeds doet en wat ik zo mooi vind: ervaringsleer: vanuit een gezamenlijke ervaring reflecteren en zoeken naar alternatieven.
Critical Mass
Critical Mass maakt interactieve tentoonstellingen, films en games die mensen laten nadenken over hoe we met elkaar samenleven en omgaan met conflicten. Critical Mass speelt met moeilijke thema’s die iedereen in de samenleving raken. Zo brengt Critical Mass gesprekken op gang en activeren we mensen om zich in te zetten voor een inclusieve samenleving.
Met Andere Ogen
Met het project Met Andere Ogen kijken deelnemers door middel van Virtual Reality mee over de schouder van iemand die te maken krijgt met racisme, discriminatie of andere situaties van sociale uitsluiting. Zo worden zij geconfronteerd met de twijfels en dilemma’s van de hoofdpersoon alsook de omstanders in dergelijke situaties. De VR-beleving wordt onderbroken door keuzemomenten waarop de deelnemer zelf aan de slag moet: wat zou jij doen? En welke verantwoordelijkheid heb je als omstander?
Casting voor een nieuwe aflevering
Deze casting call heeft betrekking op de nieuwe aflevering van Met Andere Ogen, die wij produceren in juni 2022 met als thema sociale uitsluiting, discriminatie en racisme in de sport. De nieuwe aflevering wordt geschreven door Daniëlla Mercelina en geregisseerd door Gary Blufpand.
Wij zoeken … voor de scene ‘selectie wedstrijd voetbal’
- 1 acteur (m), speelleeftijd 15-17 jaar – zwart, Oost-Afrikaans uiterlijk/afkomst, sportieve bouw.
- 1 acteur (m) speelleeftijd 15-17 jaar – wit, West Europees uiterlijk/afkomst, sportieve bouw.
Data: Graag alleen reageren als je beschikbaar bent op:
- Repetitiedag: zaterdag 18 juni, 10:00 – 15:00
- Opnamedag: zondag 26 juni, 10:00 – 17:00
Wij bieden…
# Een vergoeding van €275 voor de repetitiedag en €375 voor de opnamedag. Dus een totale vergoeding van €650- (excl BTW en reiskosten), op factuurbasis.
# Een kans om te acteren voor/met/tegen een 360° camera.
# Een tof maakproces met een gezellig en gedreven team.
De procedure
We ontvangen jouw reactie graag zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk woensdag 8 juni. Je kunt jouw CV en videoreel (of een ander filmpje waarin we je kunnen zien acteren) mailen naar aisha@criticalmass.nl geen WeTransfer- of andere downloadlinks ajb). Uiterlijk vrijdag 10 juni laten we je weten of we je gekozen hebben en sturen we direct het script mee.
Wil je meer informatie over Critical Mass of het project ontvangen? Stuur een bericht naar Karin Lachmising, projectleider, email: Karin@criticalmass.nl
#1 ga het gesprek aan
Om een inclusieve klas te creëren is het belangrijk om open in gesprek te gaan over discriminatie, vooroordelen en diversiteit. Denk samen met je klas hierover na en ga het gesprek erover aan. Hierin kan het helpen toegankelijke gespreksstarters te gebruiken: bekijk filmpjes, praat over het laatste nieuws of doe een spel. Er zijn veel verschillende manieren om gesprekken over discriminatie en diversiteit op gang te laten komen. Nodig je leerlingen/studenten uit om hun mening over de verschillende thema’s te geven. Wanneer er weerstand in de klas ontstaat, vraag hen daarop te reageren. Er zijn veel handige, interactieve tools die dienen als gespreksstarters om te praten over moeilijke onderwerpen. Een aantal voorbeelden van (gratis) werkvormen vind je op ons webportal www.uitdeklas.nl.
Integrale veiligheidscoördinator van mboRijnland, Susan Sants, leerde de online balgame Catch! een aantal jaren geleden kennen via Expeditie VRIEND&VIJAND. Nog steeds wordt de game ingezet als gespreksstarter als het gaat over een inclusief school- en klassenklimaat en wordt de game gespeeld door zowel leerlingen als medewerkers van het mboRijnland. Susan vertelt ons meer over haar ervaringen met de game en wat deze manier van ervarend leren teweeg brengt.
hoe ga je met elkaar om?
We zijn al een flinke tijd bezig met het nastreven van een veilig en inclusief schoolklimaat op het mboRijnland. Zo hebben we een aantal jaar geleden de VRIEND&VIJAND expeditie op twee locaties ingezet in het begin van het schooljaar. Dit is een rondreizend, interactief project van Critical Mass met vijf ‘confrontatiecontainers’ voor leerlingen en docenten. We wilden onze eerstejaars laten nadenken over: ‘Hoe ga je met elkaar om?’ en ‘Hoe kan jouw gedrag een ander beïnvloeden?’ Dit hebben we inmiddels voortgezet met VRIEND&VIJAND in de klas, waar we de dilemmagames inzetten om het gesprek over gedragsregels aan te jagen.
Nu de scholen weer van start zijn gegaan na een roerige periode met veel wisselende maatregelen en een lange periode van thuisonderwijs geven docenten aan dat: ‘Hoe ga je met elkaar om op school?’ een beetje is weggezakt. Leerlingen moeten weer wennen aan de drukte om hen heen en zijn soms vergeten hoe je respectvol met elkaar omgaat. Het communiceren verloopt lastiger en er zijn kortere lontjes. Deze activerende werkvorm is een mooie tool zijn om gesprekken op een laagdrempelige manier op tafel te krijgen en om ervaringen te delen over wat er speelt.
gratis Activerende werkvorm
Om docenten in deze tijd te ondersteunen bieden we een gratis activerende werkvorm aan om het groepsgevoel in de klas te versterken.
De werkvorm die we ter beschikking stellen geeft je als docent inzicht in wat goed gaat en wat minder goed gaat in de klas. Je kunt zelf het onderwerp kiezen en deze bijvoorbeeld toespitsen op de sfeer in de klas, of hoe het is om weer fysiek aanwezig te zijn. Je haalt op een veilige manier op wat er speelt in jouw klas rondom een bepaald thema. Dit kun je gebruiken als een gespreksstarter en het ondersteunt bij het afspreken van gedeelde omgangsvormen. Je krijgt op een laagdrempelige manier inzicht op verschillende perspectieven binnen jouw klas.
De werkvorm is geschikt voor alle niveaus en leerjaren van VO- en mbo scholen en bestaat uit twee onderdelen:
- De rode en de groene doos (les 1)
- Gesprek aan de hand van stellingen (les 2)
Enthousiast geworden? Download de activerende werkvorm hier.
PROJECT EUROPE
“We proberen ieder jaar Project Europe terug te laten komen. In deze projectweek behandelen we onder andere de thema’s vluchten, migreren, integreren, oorlog, inclusie en exclusie. Helaas ieder jaar weer actuele thema’s. Leerlingen gaan tijdens deze projectweek aan de slag met het vormen van hun mening en komen op allerlei manieren in aanraking met het debat, het beleid en met de mensen. Zo bezoeken ze bijvoorbeeld een AZC, komen er gastsprekers langs en spelen ze scenariogames.”
Nieuwe groepjes
“Eigenlijk was het gelijk al enorm leuk. In de eerste les werden namelijk de groepjes gevormd. In beide klassen zijn er altijd dezelfde groepjes studenten die dingen samen ondernemen of met elkaar optrekken. Het zijn ook alle twee klassen met veel verschillende (culturele) achtergronden, leeftijden en levensfases. Zo zit er iemand in de klas die al een kindje heeft en de ander is pas 16 en is hier nog helemaal niet mee bezig. Doordat de studenten in het begin een aantal vragen moesten invullen kwamen ze allemaal in een ander groepje terecht dan waar ze normaal in zouden gaan zitten. In het begin werd er een beetje tegengesputterd en vonden sommige het een beetje spannend maar ze gingen er toch mee aan de slag.”
‘Het is alweer een poos geleden maar ik liep een keertje langs het kantoor van Critical Mass en zag allerlei posters over maatschappelijke onderwerpen. Ik was nieuwsgierig en werd enthousiast en dacht: ik klop gewoon aan! We hebben even gekletst en we bleken veel raakvlakken te hebben. Later kreeg ik een berichtje of ik mee wilde werken aan een campagnebeeld voor een nieuw project. En dat hebben we gedaan.
Bij het maken van het campagnebeeld hebben we multiperspectiviteit als uitgangspunt genomen en hebben we daar verschillende onderwerpen aan gekoppeld. Dit zie je bijvoorbeeld rechts van het midden goed terug. Hier zit een poppetje op de grond met verschillende spiegels om zich heen. Dit gaat letterlijk over verschillende perspectieven en over hoe je naar jezelf kijkt en hoe je omgeving naar je kijkt. Hier gaan studenten tijdens Code MBO dan ook mee aan de slag. Ze onderzoeken samen met hun medestudenten hun eigen kijk op de wereld en die van anderen, stappen in andermans schoenen en worden aangespoord om situaties van verschillende kanten te bekijken.
Rechts daarvan zie je een poppetje met twee personen die op de schouders zitten. Dit gaat over beïnvloeding. Hoe beïnvloed jouw omgeving, maar ook bijvoorbeeld de media, jouw kijk op de wereld? Ook hier gaan studenten in Code MBO veel mee aan de slag. Ze leren onderscheid maken tussen meningen en feiten en komen erachter hoe media vaak bepaalt hoe je naar situaties kijkt. Dit doen ze o.a. door hun eigen nieuwsitem samen te stellen.
Verder zie je een poppetje in het midden staan met heel veel verschillende identiteiten ineen. Aan de ene kant kan het een scholier zijn, maar ook een sporter. Het kan een man zijn of een vrouw en alles daartussenin of daarbuiten. Het kan allemaal en die diversiteit wilden we hier dan ook graag aan de studenten meegeven. Tijdens Code MBO wordt er veel aandacht besteed aan het creëren van een veilige basis door elkaars mening en ideeën te respecteren. Zo leren de studenten zichzelf en hun klasgenoten beter kennen.
Tot slot heb ik met het algehele beeld geprobeerd een compositie te maken met verschillende lagen en verschillende mogelijkheden om ernaar te kijken. Ik wil een gevoel oproepen bij de kijker en duidelijk maken dat perspectief niet altijd klopt en het soms onduidelijk kan en mag zijn. Ook komen de planeten telkens terug. Dit gaat echt over andere werelden en het ‘onontdekte’.
En zo zitten er nog veel meer gedachten achter eigenlijk alles in het beeld. Allemaal aansluitend bij het project en thematieken die aansluiten bij de belevingswereld van de studenten.
Wat zie jij?
Joy neemt ons mee in haar strategie om de 7000+ medewerkers ‘wakker te kussen’ in plaats van wakker te schudden als het gaat om diversiteit en inclusie op de werkvloer en hoe ze hier het project Met Andere Ogen onderdeel van laat uitmaken.
Joy vertelt..
diversiteit en inclusie bij alliander
Bij Alliander hebben we al jarenlang een diversiteitsbeleid. In het begin lag de focus voornamelijk op genderdiversiteit. Door de jaren heen is er ook steeds meer aandacht gekomen voor culturele diversiteit bij Alliander, aangejaagd door het in 2021 nieuwe gelanceerde netwerk ´Wij zijn Nexus´. Hiermee willen we iedere collega helpen om zich thuis te voelen en het beste van zichzelf te geven.
Een belangrijke pijler van Wij zijn Nexus is ‘Conversations that matter’. Het doel hiervan is om een veilige omgeving te bieden om het gesprek te openen, om de verbinding tussen werknemers onderling te leggen en samen het gesprek te voeren over lastige thema’s.
Pesten komt voor binnen onze scholen. In verschillende vormen. Soms raakt het aan discriminatie, soms aan racisme, soms aan jezelf durven zijn op school. Door de diversiteit en complexiteit van de situaties is het vrij lastig om daar als school sturing aan de geven. Als adviseur sociale veiligheid probeer ik mee te denken in allerlei veiligheid casuïstiek. Ook preventief om de sociale veiligheid op de scholen te vergroten. Zo kwam ik een tijd geleden een casus tegen waar ik de dilemmagame Machteloos van VRIEND&VIJAND heb ingezet om de situatie open te breken en bespreekbaar te maken in de klas.
